اریک فروم – هنر بودن
ترجمه: دکتر نهاله مشتاق

دیگران رفتار ما را نمی‌فهمند – خب که چه؟ خواستهٔ آنها برای این که فقط کارهایی را انجام دهیم که آنها می‌فهمند، تلاشی در جهت دیکته کردن به ما است. اگر اين به چشم آنها “غيراجتماعى” يا “غيرمنطقى” است، بگذار باشد. اكثر آنها از آزادى ما و از اين كه شجاعت داريم خودمان باشيم، متنفرند. تا وقتی کارهای ما به کسی صدمه نمی‌زند یا [به حریم‌شان] تخطی نکرده‌ایم، به هيچ‌كس هیچ توضیح یا حساب پس دادنی بدهکار نیستیم. چه بسا زندگی‌ها که با همین نیاز به “توضیح دادن” نابود شده‌اند؛ این نیاز معمولاً متضمن توضيح براى “فهميده شدن” يا به عبارتى تأييد گرفتن است. بگذاريد كارهاى‌تان قضاوت شود، و از کارهای‌تان، نیت واقعی‌تان؛ اما بدانید که انسان آزاد تنها به خودش – عقل و وجدانش – و تعداد اندکی که ادعای توضیح خواستن‌شان موجه است، بدهکار است.