این روزها تقریبا اغلب ما به عنوان والد یا معلم به نوعی درگیر شروع سال تحصیلی هستیم. همیشه هر شروعی برای ما پر از امید و ترس است اما تفاوت شروع امسال، شاید حداقل برای گروهی از ما، این باشد که اگر سالهای پیش با کفه ی سنگین تر امید به سمت این آغاز میرفتیم احتمالا امسال کفه ی ترسها و اضطرابهایمان سنگینی بیشتری دارد.
منشا گروهی از این نگرانیها رو میدانیم. برای مثال نگران سلامتی خودمان، فرزندان یا دانش آموزانمان هستیم اما ممکن است گاهی هم مضطرب باشیم و حتی علت این اضطراب را نفهمیم. فقط احساس کنیم با وزیدن باد خنک پاییزی و نزدیک شدن به مهر ماه مضطرب میشویم.
طبق یک قاعده ی کلی ما عموما وقتی منشا یک نگرانی را ندانیم، شدت آن بیشتر باعث رنج ما میشود. پس بیایید فکر کنیم که آیا به عنوان معلم از تغییرات حاصله در آموزش میترسیم؟ میترسیم نتوانیم از پس کاری که بعد از سالها بر آن مسلط شده بودیم، خوب بر نیاییم و تجربه و تبحر چند ساله ی ما به باد برود؟ یا شاید تازه سالهای اول کارماست و با این همه تغییرات خیلی گیج شدیم که دقیقا از ما چه انتظاری دارند. آیا به عنوان والد میترسیم اگر کودکمان را به مدرسه بفرستیم سلامتیش به خطر بیافتد و اگر نفرستیم عقب بماند و در هر دو صورت ما مسیول عواقب آن هستیم؟ شاید هم این اضطراب به خاطر این است که با توجه به فشارهای ممتد سالهای اخیر ظرف روانی ما پر شده است. در این مورد هم خوب است کمیمکث کنیم و از خودمان بپرسیم جدیدا زود عصبانی میشویم؟ کلافه ایم یا با شنیدن کوچکترین و بی اهمیت ترین صحبتها اشک از گونههای ما سرازیر میشود یا دایما بغض داریم؟ نمیتوانیم تمرکز کنیم و دایما پرش فکری داریم؟ بیخواب یا پرخواب شدیم؟ کم خوراک یا پر خور شدیم؟ اگر جواب اغلب این سوالها بله است، احتمالا ظرف روانی ما به حق و زیر فشارهای ممتد پر شده است و باید خیلی مراقب خودمان، فرزندان و دانش آموزانمان باشیم. اما چطور؟
به عنوان والد یا معلم بدانید که در حال تحمل فشار بسیار زیادی هستید. به خودتان زمان بدهید. اگر میتوانید با کسی راجع به فشارها و دغدغههایتان صحبت کنید. البته کسی که خود او حال شما را بدتر نکند!
انتظاراتتان از خودتان، دانش آموزان و فرزدانتان را کاهش دهید. نتایج پژوهشهای انجام شده راجع به آموزش آنلاین فعلا ضد و نقیض هستند. به نظر میآید در برخی از این پژوهشها نتیجه این بوده است که به صورت میانگین بازدهی دانش آموزان در آموزش آنلاین کمتر خواهد بود اما در برخی دیگر برعکس بوده است. اما یک عامل مهم، دسترسی به ابزارهای مورد نیاز مناسب بوده است که در این صورت بچهها میتوانستند با سرعت خود یاد بگیرند و اتفاقا مطالب بیشتری را در زمان کمتری بیاموزند. برای بچههای کوچکتر نکته ی مهم در آموزش آنلاین، ساختار دادن است؛ قرار دادن مکان و زمانی ثابت برای یادگیری. بچههای کوچکتر راحتتر دچار حواس پرتی میشوند و این وظیفه ی بزرگترهاست تا از همین آغاز این عوامل بر هم زننده ی توجه و تمرکز آنها را به حداقل برسانند.
میتوانید در کلاسهایتان یا در خانه با بچهها و دانش آموزان راجع به فشارهای این دوران صحبت کنید. این کار میتواند به ایجاد صمیمیت بیشتر و کاهش فشارهای روانی کمک کند.
به یاد داشته باشید به هرحال سیستم آموزش فعلی پاسخگوی نیازهای بچهها در دنیای پیش روی آنان نیست و باید تغییر کند. خیلیها بر این باورند که شاید این تغییرات اجباری، به فرایند تغییر دروس از حالت سنتی به حالتی با بازدهی بیشتر سرعت بخشد اما تغییر همیشه مقاومت برانگیز و ترسناک است به ویژه وقتی زیر سایه ی بیماری این چنینی به ما تحمیل شود و باعث شود هیچ کنترلی بر شرایط نداشته باشیم. در شرایطی که کنترل کمیبر اوضاع دارید تمرکزتان رو بر اموری بگذارید که میتوانید آنها را کنترل کنید. برای مثال بر برنامه ریزی طرح درس متفاوتی که همیشه دوست داشتید آن را اجرا کنید اما در مدرسه قابل اجرا نبود ولی شاید در شرایط فعلی بتواند جالب و مفید واقع شود.
از اینترنت کمک بگیرید و تجارب معلمین و والدین در کشورهای مختلف را بررسی کنید. اگرچه شرایط کشورها در رویارویی با کورونا هم خیلی متفاوت است اما گاهی میتوانید ببینید که بعضی تجارب هم چقدر مشترک است و شاید بتوانید از روشهای خلاقانه ای که دیگران برای آموزش، یادگیری و مدیریت بچهها در این دوران سخت پیدا کردند کمک بگیرید.
اگر کمکی از ما بر میآمد ما به ما اطلاع بدهید، برای ما حرف بزنید یا سوال، دغدغهها و نظراتتان را مطرح کنید.
منابع:
https://mobile.edweek.org/c.jsp؟cid=25919971&bcid=25919971&rssid=25919961&item=http%3A%2F%2Fapi.edweek.org
%2Fv1%2Few%2F%3Fuuid%3DFA70B0CC-6ABB-11EA-AFED-8AF258D98AAA
https://www.weforum.org/agenda/2020/04/coronavirus-education-global-covid19-online-digital-learning/